(ANS – Turyn) – Już bardzo bliska Światowa Wystawa EXPO, która odbędzie się w Mediolanie, w ramach której będzie także funkcjonować “Casa Don Bosco” (Dom Księdza Bosko), przywołuje od razu na pamięć Krajową Wystawę Nauki i Techniki, jaka odbyła się w Valentino di Torino w 1884 roku. Była to pierwsza i największa tego typu wystawa, jaka miała miejsce po zjednoczeniu Włoch (1861), w której uczestniczył sam Ksiądz Bosko, przezwyciężając sceptycyzm niektórych swoich współpracowników.
Istotnie, ta Wystawa miała na celu przeciwstawienie postępu i oświeconego rozumu “katolickiemu obskurantyzmowi”. Jednak ksiądz Bosko, przekonany o dobrej stronie swojej idei, otrzymał od odpowiedzialnych zgodę na umieszczenie, obok oficjalnej “galerii” (pawilonu), wyłącznie swojej “wystawy”, która rozciągała się na długości 60 metrów. Ta rzucała się w oczy, jako że nad nią było napisane wielkimi literami: “Don Bosco: fabbrica di carta, tipografia, fonderia, legatoria e libreria salesiana” (Ksiądz Bosko: fabryka papieru, drukarnia, introligatornia i księgarnia salezjańska).
Doprawdy potrzebował tyle przestrzeni, aby pokazać zwiedzającym cały proces produkcji książki, wychodząc od skrawków, odpowiednio dobranych, oczyszczonych z kurzu i zamienionych na miazgę, przechodząc potem do produkcji papieru, składu, właściwego druku, oprawy, z winietami, ilustracjami, rycinami, by ostatecznie tekst, który powstał, mógł być oddany do sprzedaży. zaprezentowany na wystawowym. naniesienia napisów Aveva davvero bisogno di tale spazio per mostrare ai visitatori l’intero processo della produzione di un libro, partendo dagli stracci, selezionati, spolverati e ridotti in pasta, passando per la fabbricazione della carta, la fusione dei caratteri, la stampa vera e propria, la rilegatura con tanto di fregi, illustrazioni, incisioni, e finalmente l’esposizione del testo sul bancone di vendita.
Wszystkie te urządzenia były obsługiwane, na oczach zwiedzających, przez dwudziestu ludzi, pracowników i chłopców z Valdocco, którzy pracowali nieprzerwanie, z wyjątkiem niedzieli, aby dać wyraz pokojowego “sprzeciwu” wobec kapitalistycznej organizacji pracy, która nie pozwalała na świąteczny odpoczynek.
Jednak, po całej tej pracy, realizowanej z zastosowaniem nieznanych dotąd i bardzo nowoczesnych urządzeń – jaką zaprezentowano w salezjańskim pawilonie, budząc wielkie zainteresowanie zwiedzających i prawdziwe uznanie ze strony licznej publiczności – został przyznany tylko srebrny medal, a nie złoty, który przyznawano w obfitości innym wystawcom. A poza tym, maszynie papierniczej, “królowej pośród maszyn” tam wystawionych, przyznano jedynie zwykłe wyróżnienie, wykluczając ją z grona konkurentów i nagrodzonych.
Ksiądz Bosko ostro zaprotestował listem, który przesłał do Komitetu wykonawczego Biura Komisji Rewizyjnej, w którym podkreślając wielkie zalety swoich maszyn, napisał z oburzeniem, że komisja wydała swoją opinię, nie odwiedzając nawet wystawy i nie dokunując niezbędnych oględzin. Jednakże Komitet wykonawczy nie uznał za konieczne ponowne rozpatrzenie werdyktu komisji, czym wzbudził publiczną dezaprobatę ze strony opinii publicznej, a ksiądz Bosko, na znak protestu, nie odebrał duplomu uczestnictwa, będąc pomimo to zadowolony, że mógł ukazać “wraz z dobrobytem moralnym i materialnym ubogiej młodzieży także prawdziwy postęp nauki i rzemiosła” i potwierdzić czynem, że Kościół katolicki, wraz z nim, nie był przeciwny postępowi.
Bardziej pogłębione opracowanie tego zagadnienia, którego redaktorem jest ks. Francesco Motto, członek Salezjańskiego Instytu Historycznego (ISS), jest dostępne na stronie włoskiego Biuletynu Salezjańskiego.
Opublikowano 23/04/2015
