(ANS – Rzym) – W kontekście trzeciej rocznicy trzęsienia ziemi, które wstrząsnęło tym krajem Środkowej Ameryki, przedstawiamy refleksje ks. Guillermo Basañesa, Radcy regionu Afryka-Madagaskar, który w dniach 23 października – 28 listopada 2012 r. przeprowadził Wizytację Nadzwyczajną w Wizytatorii Haiti pw. Błogosławionego Filipa Rinaldiego. Jest to spojrzenie na proces odbudowy i zaangażowania na rzecz budowania nowej kultury wśród młodych Haitańczyków.

Przesuwając palcem po stronicach tych niewielu książek, które ocalały we wspólnocie ENAM (École Nationale des Arts et Métiers”), ma się od razu dziwne wrażenie, że ten pył dotarł wszędzie w czasie trzęsienia. Jest znakiem przywołującym pamięć głębokiej nocy haitańskiej, godzin strachu i desperacji, o których nikt już więcej nie chce rozmawiać.

Naród haitański, boleśnie przyzwyczajony do tego, że musi po raz kolejny rozpoczynać na nowo, umiał od razu zabrać się do odbudowy. Także Synowie Księdza Bosko, podzieląjący tego ducha, natychmiast zakasali rękawy.

W tym procesie odbudowy salezjanie dali i dają dobry przykład oraz dostarczają bodźca całemu społeczeństwu. Większość dzieł i domów, które najbardziej ucierpiały, zwłaszcza w okolicy stolicy Port-au-Prince – ENAM, Thorland, Fleuriot, Drouillard i Gressier – stało się przedmiotem skonsolidowanych projektów odbudowy, z których niektóre już zostały zakończone, inne są w trakcie realizacji. Wszystko to jest owocem wspaniałomyślnej i dobrze zorganizowanej solidarnościowej pomocy, otwartej na ten kraj, płynącej z całego świata, a jednocześnie – pochodzącej z mozolnej i wytrwałej pracy w sieci.

Niestety, jest jeszcze bardzo wiele rodzin, które żyją w namiotach. Dla przykładu, seminarzyści diecezjalni z Port-au-Prince kontynuują swoje codzienne zajęcia w gorących namiotach. W ENAM i Thorland salezjanie dotąd mieszkają w prowizorycznych pomieszczeniach.

Rola Fundacji “Rinaldi” – Inspektorialnego Biura ds. Rozwoju – była fundamentalna w całym tym dziele odbudowy. Ta Fundacja, uznana przez państwo 24 grudnia 2009 r., jakiś tydzień przed trzęsieniem ziemi, z dniem 12 stycznia 2009 r. zajęła się koordynowaniem i wspieraniem wszystkich projektów salezjanów na Haiti, zarówno tych publicznych i prywatnych, jak i krajowych i międzynarodowych. Przeszło 300 projektów zostało przedłożonych Fundacji “Rinaldi” od 12 stycznia.

Ale nie chodzi tutaj tylko o budynki. Ogromna chęć narodu haitańskiego, by powrócić do normalnego życia po trzęsieniu, przerodziła się bardzo szybko w dzieciach i młodzieży w niepohamowaną chęć powrotu do szkoły. I ten ogólny entuzjazm związany jest z uczęszczaniem na lekcje, studiowaniem, uczeniem się z zapałem nowych zawodów. Ten klimat udzielił się także dorosłym, którzy, w niektórych naszych dziełach, mają możliwość ukończenia, po wielu latach przerwy, szkoły podstawowej. Często także ośrodki salezjańskie nie przestają przyciągać bardzo wielu młodych także poza zajęciami szkolnymi, zwłaszcza tych, którzy chcą odrabiać zadania szkolne w bardziej pogodnej i spokojniejszej atmosferze.

W tych dniach Wizytacji jednymi z najpiękniejszych momentów była rozmowa i spotkania z dziećmi i młodzieżą: “słówko na dzień dobry” i “słówko na dobranoc” w szkołach i konwiktach, rekreacja, spotkania z grupami, składającymi się z setek, tysięcy młodych. Tkwi w nich jakaś głęboka inteligencja, doskonale rozumieją, że oprócz katastrof naturalnych, największą klęską dla narodu jest brak edukacji i grzech.

Z tego względu zaangażowanie salezjańskie nie dotyczy tylko odbudowy budynków. „Kontynuować i troszczyć się o formację uczciwych obywateli i dobrych chrześcijan dla kraju” – tak stoi w programie 2012-2013. „Kontynuować” – tak, zważywszy na to, że jest to zaangażowanie Synów Ks. Bosko, które jest realizowane od kiedy przybyli na Haiti, od przeszło 75 lat.

W obliczu wielu nowych możliwości kształcenia i rozwoju, istnieje pewne niebezpieczeństwo: to, że w młodzieży umocni się mentalność egoistyczna, konsumistyczna, czysto konkurencyjna. Wiele razy mówiłem im: „Śpiewacie z wielkim entuzjazmem ‘Haiti chérie…!’, ale często waszym marzeniem jest wyjazd do innych krajów, które – jak sądzicie – mogą wam zapewnić bardziej bezpieczną przyszłość…”. Głównym wyzwaniem związanym z edukacją jest dzisiaj wychowanie młodzieży do darmowej pomocy, solidarności, służby, aby każdy, jak błogosławiony Zefiryn Namuncura, mógł powiedzieć: „chcę być użyteczny dla mojego narodu”. To samo także napisał Przełożony Generalny w swoim liście z 25 lutego 2010 r.: “Chodzi tu o stworzenie nowej kultury poprzez nową edukację, zdolną zbudować nowe Haiti”.
 
Salezjanie są o tym przekonani. Stąd stawiają na towarzyszenie świeckim, aby ci im towarzyszyli w szerzeniu tej nowej edukacji. Realizuje się konkretne plany, aby dać lepiej poznać pedagogię salezjańską, są weryfikowane programy szkół podstawowych i średnich, i dąży się do stworzenia silniejszej więzi z Siecią Szkół Salezjańskich w Ameryce.

Opublikowano 11/01/2012